Алматы қаласын айналып өтетін жоғары жылдамдықты жол былтыр іске қосылды. Бұл жол қаланы транзиттік көліктерден босатып, ҮАААЖ айналасында бизнестің дамуына үлкен серпін беруі керек еді, бұл іс жүзінде орындалды деуге болады.
2023 жылдың қорытындысы бойынша Алматы облысына бес ірі компания тартылды, олардың бәрі жаңа жоғары жылдамдықты жолдың маңында орналасқан. PepsiCo (АҚШ) компаниясы 200 миллион доллар инвестициямен «Lay’s» чипсілерін өндіру жобасын бастайды. Бұл жоба 21 мың тоннадан астам дайын өнім шығарып, 300 жаңа жұмыс орнын ашуға мүмкіндік береді. Қазіргі уақытта жер телімі рәсімделіп, газдандыруға техникалық шарттар алынды. Өндірісті 2026 жылы іске қосу жоспарлануда.
Одан басқа, өңірде Focus Logistics және OZON (Ресей) компаниялары бірлесе отырып, жалпы сомасы 151 миллион долларға дейін «А» класты қоймалар салу бойынша белсенді жұмыс атқаруда. Қоймалардың жалпы ауданы 300 000 шаршы метрден асады және бұл Алматы облысынан 4500-ден астам жұмысшыны тартуға үлкен мүмкіндік береді. Қазіргі уақытта «Ангар» деп аталатын бөлек тұрған ғимараттың металл конструкциялары орнатылып, бетон едені құйылды. Желдету және өрт сөндіру инженерлік жүйелерін монтаждау және құрылыс-монтаж жұмыстары жүргізілуде. Нысан 2027 жылы тапсырылады деп жоспарланып отыр.
Осыған ұқсас кешенді ресейлік «Строитель 98» компаниясы да салып жатыр. Олар да жалпы аумағы 158 700 шаршы метрлік «А» класты логистикалық кешенді салумен айналысады, жоба құны 100 миллион доллар. Бұл кешен облыстың 2000-нан астам тұрғынын жұмыспен қамтуға мүмкіндік береді. Қазіргі уақытта жер телімі рәсімделіп, техникалық шарттарға құжаттар тапсырылды, ал жобаны толық жүзеге асыру 2027 жылға жоспарланған.
Алматы облысындағы тағы бір ірі жоба — Оңтүстік Кореяның KT&G компаниясының темекі өнімдерін өндіру зауытының құрылысы болмақ. Жоба құны 204 миллион долларды құрайды, жылына 20 миллионнан астам өнім шығарып, 300-ден астам адамды жұмыспен қамтиды. Қазіргі уақытта болашақ зауыттың орнында өндірістік ғимараттың құрылысы жүргізілуде. Жобаны келесі жылы жүзеге асыру жоспарлануда және қазір металл конструкциялары орнатылып жатыр.
ҮАААЖ айналасындағы аймақ соңғы жылдары белсенді дамып келе жатқанын және шетелдік инвесторлар тек құрылыс пен өндіріске ғана емес, одан әрі дамуға да қаражат салуға дайын екенін атап өткен жөн.
2023-2027 жылдар аралығында барлық жобаларды жүзеге асыру Алматы облысына 835 миллион доллардан астам тікелей инвестиция тартуға мүмкіндік береді деп күтілуде.
Сонымен қатар, қазіргі уақытта ТОО «Исткомтранс» компаниясының көлік-логистикалық орталығын ұйымдастыру жобасы жүзеге асырылуда. Бұл инвестициялық жоба Жетіген – Қазыбек бек айналма темір жол құрылысы жобасының қосымша бөлігі болып табылатын ТЛК «Жетіген» көлік-логистикалық хабын құруды көздейді.
Бұл ерекше жобаға 43,8 миллиард теңге инвестицияланып, 217 жаңа жұмыс орны ашылады. Жобаның өзі екі кезеңге бөлінген. Оның бірінші бөлігі өткен жылы іске қосылды, ал екінші кезеңнің құрылысы 2027 жылға жоспарланған. Сонымен қатар, қазіргі уақытта «G-TRANS Service» компаниясы алғашқы ірі индустриялық-логистикалық хаб құруды жоспарлап отыр.
Индустриялық-логистикалық хаб мыналарды қамтиды:
– Логистикалық парк (терминалдар, қоймалар),
– Мультимодальды ТЛЦ (контейнерлік терминалдар),
– Индустриялық парк (өнеркәсіптік кәсіпорындар, инфрақұрылымы бар жер телімдері).
Барлық кезеңдердегі инвестиция сомасы 90 миллиард теңгеден асады. Жобаның қуаттылығы: жылына 500 мың ДФЭ, 263 мың автокөлік, 89 мың шаршы метр қойма, 392 мың ДФЭ. Жобаны жүзеге асыру мерзімі: 2023-2032 жылдар, ол үш кезеңнен тұрады: 1 кезең – 2023-2027 жж., 2 кезең – 2027-2029 жж., 3 кезең – 2029-2032 жж. Мұның бәрі 3 мыңға жуық адамды жұмыспен қамтуға мүмкіндік береді.
Жер телімінің жалпы ауданы шамамен 550 га құрайды, оның ішінде: 215 га – мультимодальды ТЛЦ, 250 га – индустриялық парк, 85 га теміржол станциясы.
2023 жылы сондай-ақ Орталық Азиядағы ірі және бірегей жоба – ТОО «Fruit Art» компаниясының сублимациялық зауыты, жеміс қоймасы және жылыжай кешенінің құрылысы жүзеге асырылды. Осылайша, сублимациялық зауыт жылына 25 000 тонна шикізатты өңдей алады, сондай-ақ газ ортасы бар 15 000 тонна жеміс сақтау қоймасы және 7,8 га аумақтағы жылыжай кешені жыл бойы құлпынай өсірумен айналысады. Инвестиция көлемі 42,7 миллиард теңгені құрады, ал кәсіпорынның өзі 200-ден астам адамды жұмыспен қамтыды.
Қорытындылай келе, жаңа айналма жол (ҮАААЖ) айналасындағы аймақ соңғы жылдары белсенді дамып келе жатқанын атап өткен жөн. Көптеген кәсіпорындар тұрақты орналасу үшін Алматы облысын таңдауы кездейсоқ емес. Өйткені, мұнда бизнес дамуына барлық жағдай жасалған, негізгі логистикалық артерияларға қолжетімділік бар және жаңа кәсіпорындарға қажетті мамандарды тартуға мүмкіндік бар.
Бірақ бастысы – Алматы облысының әкімдігі ірі шетелдік және отандық инвесторларға барынша қолдау көрсетіп, өңірдегі құрылыс, іске қосу және бизнесті одан әрі дамыту бойынша компаниялармен белсенді келіссөздер жүргізеді. Нарыққа кірген компаниялар барлық артықшылықтарды бағалап, өз бизнесін дамытуға белсене кірісуде.
