Испания астанасы Мадрид қаласында әлемнің түкпір-түкпірінен жетекші мамандар мен сарапшыларды біріктірген кардиология саласындағы маңызды халықаралық форумдардың бірі өтті. Конгрессінің басты тақырыбы – жаһандық денсаулық сақтау және әртүрлі экономикалық даму деңгейіндегі елдерде жүрек-қан тамырлары ауруларының кеңінен таралуына байланысты туындайтын сын-қатерлер болды. Пікірталастардың негізгі өзегі медициналық қызметтердің әділ қолжетімділігі, диагностика мен емдеудің бірыңғай стандарттарын енгізу және халықаралық ұсынымдарды шектеулі ресурстар жағдайына бейімдеу мәселелері болды.
Форум қатысушыларының ерекше назарын Қонаев қалалық көпсалалы ауруханасының кардиолог дәрігері, медицина ғылымдарының докторы, Еуропалық кардиологтар қоғамының мүшесі, созылмалы жүрек жеткіліксіздігі жөніндегі Heart Failure Association, HFA халықаралық жұмыс тобының ресми қатысушысы профессор Амина Галимжанқызы Ракишеваның баяндамасы аударды. Оның баяндамасы халықаралық қауымдастық тарапынан жоғары бағаланып, тек Қазақстан үшін ғана емес, бүкіл посткеңестік кеңістік үшін де маңызды оқиғаға айналды. Тарихта алғаш рет Орталық Азиядан шыққан маман созылмалы жүрек жеткіліксіздігі бойынша жаһандық клиникалық ұсынымдарды әзірлейтін халықаралық жұмыс тобының құрамына енді.
Профессор Ракишева Амина Галимжанқызы созылмалы жүрек жеткіліксіздігі бар науқастарды, соның ішінде жүрек-қан тамырлары ауруларымен ауыратын жүкті әйелдерді жүргізудің жаңартылған тәсілдерін ұсынды. Бұл бағыт, әсіресе, арнайы медициналық көмектің шектеулі аймақтарында аса маңызды. Өз сөзінде ол дамушы елдердің шынайы жағдайларына сәйкес жаһандық клиникалық хаттамаларды бейімдеудің қажеттілігіне тоқталды. Мұндай елдерде жиі жоғары технологиялы жабдықтар қолжетімсіз, ал денсаулық сақтау жүйесі кадрлық және материалдық тапшылықпен бетпе-бет келеді. Сондықтан ол қарапайым және тиімді әдістерді ұсынды, олар бастапқы медициналық – санитарлық көмек деңгейінде де қолдануға мүмкіндік береді.
Профессор Ракишева атап өткендей, жүрек жеткіліксіздігі тек медициналық емес, сонымен қатар жүйелік мәселе болып табылады, ол ұлттық денсаулық сақтау жүйелерінің тұрақтылығына қауіп төндіреді. Ресурстар шектеулі аймақтарда шешімдердің клиникалық тиімділігіне, қарапайымдылығы мен экономикалық негізділігіне сүйену қажет. Медицинадағы әділеттілік – ұсынымдар мен емдеу құралдарының географиясына немесе табыс деңгейіне қарамастан, барлығына бірдей қолжетімді болуынан басталады.
Баяндама барысында жаңа ғылыми деректер де ұсынылды. Оларға сәйкес, жүрек жеткіліксіздігі бар кейбір клиникалық белгілердің болуы қолайсыз болжам қаупін 35%-ға арттырады. Бұл деректер симптомдарды ерте анықтаудың және алдын алу шараларын госпиталға дейінгі кезеңде іске қосудың маңыздылығын дәлелдейді. Сонымен қатар, конгресс аясында профессор Филлип Акрея бірнеше қауіп факторына бір мезгілде әсер ететін құрамдастырылған дәрілік препараттарды (полипилл) қолдану тұжырымдамасын таныстырды. Бұл тәсіл төмен және орташа табысты елдерде жүрек-қан тамырлары ауруларының алдын алуды қолжетімді етудің перспективалы бағыттарының бірі ретінде танылды.
Профессор Ракишева ұсынған білім мен тәжірибенің маңызы Қазақстан үшін, әсіресе Алматы облысы үшін өте өзекті. Себебі бұл өңірде жүрек жеткіліксіздігі мен басқа да жүрек-қан тамырлары аурулары өлімнің негізгі себептерінің бірі болып қала береді. Халықаралық ұсынымдарды бейімдеп енгізу диагностика мен емдеудің сапасын арттырып қана қоймай, шалғай және қолжетімсіз ауылдық аймақтардағы науқастардың өмір сүру болжамын айтарлықтай жақсартады. Шектеулі жабдықталу мен кадр тапшылығы жағдайында ұсынылған тәсілдер аудандық және учаскелік медициналық ұйымдар деңгейінде де тиімді көмек көрсетуге мүмкіндік береді. Сондай-ақ, ұсынымдарда жүрек-қан тамырлары аурулары бар жүкті әйелдерді жүргізуге ерекше назар аударылған, бұл аймақтағы ана мен бала өлімін төмендетуге тікелей ықпал етеді.
Танылған сарапшы ретінде профессор Амина Галимжанқызы Қазақстанда үздіксіз медициналық білім беру жүйесін дамытып, өңір дәрігерлерін оқытуға, халықаралық ұсынымдарға негізделген клиникалық алгоритмдерді енгізуге және телемедициналық консилиумдарға қатысуға белсенді атсалысады. Оның жаһандық стандарттарды әзірлеуге қатысуы – тек кәсіби шеберліктің мойындалуы ғана емес, сонымен қатар қазақстандық денсаулық сақтау жүйесі үшін стратегиялық маңызды қадам.
Осылайша, профессор Ракишеваның халықаралық аренада таныстырылған жұмысы жергілікті клиникалық тәжірибенің жаһандық денсаулық сақтау бастамаларына интеграциясының айқын дәлелі. Оның еңбегі өңірдің ғылыми және клиникалық әлеуетін арттыруға, әлемдік стандарттар мен жергілікті мүмкіндіктер арасында көпір құруға ықпал етіп, ұлттық мамандардың жаһандық кардиология күн тәртібін қалыптастыруға әсер ете алатынын көрсетіп отыр.
Қонаев қалалық көпсалалы ауруханасының баспасөз қызметі
