Кітап сөресі – жай ғана ағаштан жасалған жиһаз емес, ол уақытпен сырласатын, тарихпен тілдесетін мәдени мұра. Әсіресе, мемориалдық музей кеңістігінде орналасқан кітап сөрелері – белгілі бір тұлғаның өмірі мен шығармашылығына терең бойлауға мүмкіндік беретін маңызды құрал. Мұндай рухани бұрыш тек кітап жинағы ғана емес, сол адамның жан-дүниесін, дүниетанымын, көзқарасын бейнелейтін бейресми портрет іспетті. Осындай ерекше орындардың бірі – Қаныш Сәтбаев атындағы мемориалдық музейіндегі кітап сөресі. Академиктің бай мұрасын танытып қана қоймай, келушіні терең ойға жетелейтін бұл кітап бұрышы – шынайы ғылым мен ұлтқа қызмет етудің жарқын көрінісі.
Қаныш Сәтбаев – қазақ халқының маңдайалды ғалымы, тұңғыш академигі, геолог, мемлекет қайраткері. Ол тек ғылымның ғана емес, ұлттық руханияттың көшбасшысы болды. Ғалымның өмірі мен мұрасын ардақтауға арналған Сәтбаев мемориалдық музейі 1987 жылы Алматы қаласындағы Ұлттық ғылым академиясында, оның өмірінің соңғы жылдарындағы қызметтік кабинетінде ашылды.
Музей экспозициясы Қаныш Имантайұлының балалық шағынан бастап, бүкіл өмір жолын, ғылыми жаңалықтарын, қоғамдық қызметін толық қамтиды. Ал сол кеңістіктегі ерекше экспонаттардың бірі – ғалымның жеке кітап сөресі. Бұл – тек жиһаз емес, Сәтбаевтың ішкі әлемін, ғылыми қызығушылығын, көзқарасын бейнелейтін мәдени код.
Сөре құрамында ғалымның өз қолымен ұстаған, оқыған, кейбіріне белгі соққан кітаптары бар. Уақыт өте келе бұл жинақ толықтырылып, музей қорына Сәтбаевтың замандастары, шәкірттері мен туыстары сыйға тартқан еңбектер де қосылған. Музей ұжымы бұл кітап сөресін тек көрме заты ғана емес, ғылыми-танымдық жұмыс құралы ретінде дамытып келеді.
Сәтбаев мемориалдық музейіндегі кітап сөресі – бұл тек ғылымның емес, ұлт руханиятының бір бөлшегі. Әрбір кітап – Сәтбаевтың жан дүниесіне, көзқарасына, ғылыми ізденісіне куә. Бұл сөре – болашақ ұрпаққа үндеу. Ондағы әр парақ – ғылымға, еңбекке, Отанға деген адалдықтың айғағы. Сондықтан оны сақтау, жаңғырту – баршамыздың ортақ міндетіміз.
Гүлжан Назымбетова,
Академик Қ.Сәтбаевтың мемориалдық музейінің директоры
Алматы қаласы
