-13 °c
Qonaev
Wednesday, June 25, 2025
    "Алатау Арайы" газеті

    Газет 1918 жылдан бастап шығады

    • Басты бет
    • Әлеумет
    • Денсаулық
    • Құқық-заң
    • Мәдениет
    • Руханият
    • Саясат
    • Газет редакциясы
    • БАСПАСӨЗ – 2024
    No Result
    View All Result
    • Басты бет
    • Әлеумет
    • Денсаулық
    • Құқық-заң
    • Мәдениет
    • Руханият
    • Саясат
    • Газет редакциясы
    • БАСПАСӨЗ – 2024
    No Result
    View All Result
    "Алатау Арайы" газеті
    Home Барлық жаңалықтар

    Жер тарихы – ел тарихы

    20.02.2024
    in Барлық жаңалықтар
    Алматы облысында бірнеше елдімекеннің атауы өзгереді

    Фото: 5region.kz

    0
    SHARES
    10
    VIEWS

    Қаскелең қаласындағы Сулейман Демирел атындағы университетте (SDU) «Ономастика саласы бойынша ізденіс пен тәжірибе» атты семинар өтті. Алматы облысының тілдерді дамыту жөніндегі басқармасы ұйымдастырған алқалы басқосуға ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігі Архив, құжаттама және кітап ісі комитеті ономастикалық жұмыс басқармасының басшысы Елерке Төрехан, А.Байтұрсынұлы атындағы Тіл білімі институтының бас ғылыми қызметкері, филология ғылымдарының докторы Қыздархан Рысберген қатысты. Семинарды Алматы облысының тілдерді дамыту жөніндегі басқармасының басшысы Данияр Ахметов ашып, жүргізіп отырды.

    – Жер, су атаулары – тари¬хымыздың айғағы. Ата-бабадан қалған тарихи топонимикамызды қай¬та қалпы¬на келтіру ісіне белсене кірістік. Көше ат¬тарын қазақыландыруда бірсы¬пыра жұмыс атқарылып жатыр, – деп бастады Данияр Дүйсенбіұлы өз сөзін. – Қазір атау беруде Мәдениет және спорт министрлігінің әзірлеген «Тарихи тұлғалар», «Тарихи жер-су атаулары» және «Дәстүрлі атаулар» тізімдерін басшылыққа алу өзекті болып отыр.

    Семинарға қатысушылардың назарына Алматы облысының елдімекендері мен көшелері жайлы мағлұмат беретін бейнебаян ұсынылды. Мұнда өлкеміздегі 60 әкімшілік аумақтың, 3103 құрамдас бөліктің, 225 елдімекеннің, 8 мәдениет үйінің атауы тарихи тұлғалардың есімімен аталатыны айтылды. Қазіргі таңда тізімде көрсетілген 555 тұлғаның 352-сінің есімі ұлықталып отыр. Сондай-ақ, облыс көлемінде әкімшілік-аумақтық бірліктер мен құрамдас бөліктердің 2011-і кісі есімімен, 1712-сі жер-су атауымен, 1616-сы дәстүрлі атаумен аталады. 2023 жылы Алматы облысы бойынша идеологиялық тұрғыда ескірген 425 көшені, 7 ауылдық округ пен 9 елдімекеннің атауын өзгерту жоспарға енгізілді.

    Жиында сөз алған Мәдениет және ақпарат министрлігі Архив, құжаттама және кітап ісі комитеті ономастикалық жұмыс басқармасының басшысы Елерке Төрехан мемлекеттік бағдарламадағы басым бағыттардың бірі – елдімекендер мен көше атауларын ретке келтіру – өзекті мәселелердің бірі екенін айта келіп, ұлттың сипаты ең алдымен оның тілі мен ономастикалық атауларынан көрініс табатынын ескертті.
    – Асылында, бұрынғылар «Жер тарихы – ел тарихы» деп жер-су атауларына ерекше мән бергені бекер емес. Елдің елдігін танытатын, болашағын айқындайтын, халықтың ғасырлар бойы қалыптасқан болмысы, танымы, тағдыры елдімекен атауларында жатыр, – деді Елерке Әдепханқызы.

    Семинар барысында Талғар, Қарасай, Іле, Райымбек, Кеген, Ұйғыр, Еңбекшіқазақ, Жамбыл, Балқаш аудандары мен Қонаев қаласының мәдениет, тілдерді дамыту, дене шынықтыру және спорт бөлімінің басшылары мен міндетін атқарушылар Фарида Бегенбаева, Ләззат Болатқызы, Бақытжан Рақымжан, Құман Қуанышұлы, Қанат Бектенов, Құндыз Сабырбайқызы, Әсем Қыдырбаева Нұрбүбі Әшекеева, Гүлзат Сәлімжанова, Бибігүл Шайкенова жарыссөзге шығып, қолға алынған жұмыстар жайын кеңінен баяндады. Ал А.Байтұрсынұлы атындағы Тіл білімі институтының бас ғылыми қызметкері, филология ғылымдарының докторы Қыздархан Құрмашқызы өз сөзінде елдімекендердің атауларын анықтауда ғылымның атқарар қызметі мен жекелеген атауларды жазу емлесі туралы ойын ортаға салды.
    Ономастика саласындағы саясаттың әлеуметті тәрбиелеуде арқалайтын жүгі мейлінше салмақты. Ол, әсіресе, жастардың бойына ұлттық рухты дарыту үшін ауадай қажет. Жер,су атауларында тағылымды тарихымыз жатуы тиіс. Сондықтан бұл семинар ономастика саласындағы ұлт мүддесіне орай жүзеге асырылып жатқан жұмыстардың бұдан әрі дамуына серпін береді деген сенімдеміз.

    Қуат Қайранбаев,
    Қарасай ауданы

    Ұсынымдар

    Ерекше трактор арқылы дауыс беруге шақырды

    Ерекше трактор арқылы дауыс беруге шақырды

    9 months ago
    Өз ісінің білгірі еді

    Өз ісінің білгірі еді

    11 months ago
    Адам саудасы алаңдатады

    Адам саудасы алаңдатады

    11 months ago
    Тасқыннан зардап шеккен аймақтарға көмек жолдады

    Тасқыннан зардап шеккен аймақтарға көмек жолдады

    1 year ago
    «Таза өлке»: Қонаевта студенттер 30 қап қоқыс шығарды

    «Таза өлке»: Қонаевта студенттер 30 қап қоқыс шығарды

    1 year ago
    • Басты бет
    • Әлеумет
    • Денсаулық
    • Құқық-заң
    • Мәдениет
    • Руханият
    • Саясат
    • Газет редакциясы
    • БАСПАСӨЗ – 2024
    © 2023 www.alatauaraiy.kz

    «Alatau araiy» газеті Меншік иесі: «Өлке тынысы» ЖШС Қазақстан Республикасы, Алматы облысы, Қонаев қаласы, Достық көшесі, 1, Индекс: 040800 https://alatauaraiy.kz желілік басылымы Қазақстан Республикасы Ақпарат және қоғамдық келісім министрлігінің Ақпарат комитетінде 2023 жылғы 30 қаңтарда тіркеліп, № KZ 12VPY00063736 куәлігі берілген. Сайт материалын пайдалану үшін редакция келісімі керек және гиперсілтеме жасау міндетті.

    • Басты бет
    • Әлеумет
    • Денсаулық
    • Құқық-заң
    • Мәдениет
    • Руханият
    • Саясат
    • Газет редакциясы
    • БАСПАСӨЗ – 2024

      «Alatau araiy» газеті Меншік иесі: «Өлке тынысы» ЖШС Қазақстан Республикасы, Алматы облысы, Қонаев қаласы, Достық көшесі, 1, Индекс: 040800 https://alatauaraiy.kz желілік басылымы Қазақстан Республикасы Ақпарат және қоғамдық келісім министрлігінің Ақпарат комитетінде 2023 жылғы 30 қаңтарда тіркеліп, № KZ 12VPY00063736 куәлігі берілген. Сайт материалын пайдалану үшін редакция келісімі керек және гиперсілтеме жасау міндетті.