Артериялық гипертензия – әлем бойынша ең кең таралған жүрек-қантамыр ауруларының бірі. Бұл дерт қан қысымының үнемі жоғары көрсеткіште болуы арқылы сипатталады және адам денсаулығына үлкен қауіп төндіреді.
Артериялық гипертензияның асқынған түрі инсультқа, миокард инфарктіне, жүрек пен бүйрек жеткіліксіздігіне, тіпті кенеттен болатын өлімге алып келуі мүмкін. Бүгінгі таңда елімізде бұл аурумен күрес жүргізу денсаулық сақтау саласының басты бағыттарының бірі болып отыр. Жалпы тәжірибелі дәрігер ретінде күнделікті қабылдауыма келетін науқастардың басым бөлігінде қан қысымының тұрақсыздығы байқалады. Бұл, ең алдымен, дұрыс тамақтанбау, артық салмақ, физикалық белсенділіктің аздығы, күйзеліс, темекі мен алкогольді шамадан тыс пайдалану секілді өмір салтына байланысты факторлардан туындайды.
Гипертензияны дер кезінде анықтап, асқындырмай басқару үшін әр адам өзінің өмір салтына жауапкершілікпен қарап, алдын алу шараларын күнделікті әдетке айналдыруы қажет. Біріншіден, тағам тұзын азайту қажет. Тұздың шамадан тыс мөлшері ағзада сұйықтықтың жиналуына әсер етіп, қан қысымын жоғарылатады. Екіншіден, көкөніс пен жеміс-жидекке бай, майы аз, теңгерімді тамақтану жүрек саулығына оң әсер етеді. Үшіншіден, тұрақты дене қозғалысы – жүрек пен қан тамырларын шынықтыратын ең қарапайым әрі тиімді жол. Күніне кемінде 30 минут белсенді қозғалыс жасау ұсынылады. Сонымен қатар артық салмақтан арылу, темекіден және алкогольден бас тарту, ұйқы режимін реттеу, күйзелісті басқару да гипертензияның алдын алуда маңызды рөл атқарады. Қан қысымын тұрақты түрде бақылап отыру аурудың алғашқы белгілерін дер кезінде анықтауға мүмкіндік береді. Әсіресе 40 жастан асқан азаматтар үшін қан қысымын үнемі өлшеп тұру әдетке айналуы керек.
Медициналық тексерулерден уақытылы өтіп, дәрігердің кеңесіне құлақ асу – дерттің алдын алудың сенімді жолы. Артериялық гипертензия – бақылауға болатын ауру. Оны асқындырмаудың жолы өте қарапайым, бірақ тиімді күнделікті дағдыларды сақтау өте маңызды. Жүрек – біздің өміріміздің қозғаушы күші. Оның саулығы – ұзақ әрі сапалы өмірдің кепілі. Сондықтан әр азамат өз денсаулығына салғырт қарамай, алдын алу шараларын дер кезінде қолға алуы тиіс.
Жібек ӘКІМЖАНОВА,
Қонаев қалалық көпсалалы ауруханасының
жалпы тәжірибелі дәрігері
