Қазақстан Республикасы Конституциясының 30 жылдық мерейтойы аясында облыстық Қазақстан халқы Ассамблеясы жанындағы ғылыми- сараптамалық топтың отырысы өтті.
Басқосуды ашқан Қоғамдық келісім және даму орталығы медиативтік келісімді үйлестіру бөлімінің басшысы Мәдина Надырбекқызы 1995 жылы қабылданған Конституция ел дамуының негізгі бағдары болып келе жатқанын атап өтті. Халық бірлігі мен тұрақтылығының кепілі саналатын Ата Заң мемлекеттің ең жоғарғы құқықтық күші бар Негізгі заңы екенін, оның елдің саяси, құқықтық, әлеуметтік және экономикалық жүйесінің негіздерін айқындайтынын тілге тиек етті.
Отырысқа қатысушылар Конституция күніне арналған бейнеүзіндіні тамашалағаннан кейін сөз алған Қонаев қалалық аналар кеңесінің төрағасы Дәметкен Нүсіпбекова еліміздің ең басты құндылығы татулық пен тұрақтылық екенін айтып, бұл тұрғыда Ассамблея тарапынан атқарылып жатқан істер жайын әңгіме арқауына айналдырды. Сонымен бірге ҚХА жанындағы ғылыми-сараптамалық топтың қоғамдағы бірлік пен келісімнің ғылыми негіздерін талдап, Ассамблея құрылымдарының күнделікті жұмысына бағыт-бағдар беретінін жеткізді. Одан кейін облыстық прокуратураның экстремизм мен терроризмге қарсы іс-қимыл туралы заңнаманың сақталуын қадағалау тобының басқарма аға прокуроры Сағынай Алпысбаев Конституция жайлы ой бөлісті.
Келесі сөз педагогика ғылымдарының магистрі, Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің докторанты Әйгерім Төлепбергеноваға берілді.
– Қазіргі Конституция мемлекет пен қоғамның дамуында тұрақтандырушы рөл атқарады. Конституциялық теорияның ғылыми әлеуетін көтеру – мемлекеттің алдына қойған стратегиялық бағыттарын шешуші басты мақсаттардың бірі. Бүгінде көптеген азаматты «Конституция бойынша өмір сүру дегеніміз не?» деген өзекті сұрақ толғандыратыны сөзсіз. Құқықтық тәрбие – бұл ұлттық маңызы бар мәселе. Құқықтық білім беру жүйесін дамыту және заң ғылымын нығайту мемлекеттік әлеуметтік-экономикалық саясаттың ажырамас бөлігі ретінде қарастырылады. Қазақстан Республикасы Конституциясын білу – мемлекеттік қызметке кіруге үміткер тұлғалардың кәсіпқойлық білімі мен дағдыларына қойылатын ең басты талаптардың бірі. Конституция тек заңгерлер мен мемлекеттік қызметкерлерге ғана қатысты деген сөз жоқ. Бұл – барлық Қазақстан Республикасы азаматтарына ортақ Негізгі заң. Оны бұлжытпай орындау үлкен жауапкершілік жүктейді, – деген педагогика ғылымдарының магистрі Конституцияны білудің маңыздылығына кеңінен тоқталды.
Одан әрі әңгіме жібін сабақтаған Әйгерім Бекетайқызы ғылымның дамуына түрлі үлес қосатын ізденушілік жұмыстарда сол елдің халқының көзқарасы ескерілуі тиіс екенін, дамыған елдер тәжірибесі көрсетіп отырғандай, демократиялық қоғамның көзқарасы билікпен үндес болуы үшін ғылыми зерттеушілік ізденістер қажеттігін алға тартты. 30 жыл бұрын Ата Заңды дайындауға қатысқан ғалымдар еңбегінің қазірде ерекше бағаланатынын, ресми мәліметтерде құжатты талқылауға 3 млн 345 мың адам қатысып, жұртшылық тарапынан сарапталған 31 мың 886 ұсыныстың 1 мың 100-і Конституция жобасына енгізілгенін атап өтті.
Келесі кезекте Қоғамдық келісім және даму орталығы этномәдени бірлестіктер бөлімінің жетекші сарапшысы Айымгүл Қадырменова ғылыми-сараптамалық топтың жанындағы жас ғалымдар клубының жұмысын жандандыруды және «Бірлігіміз – әралуандықта» жобасы аясында «Рухы берік, киелі мекен» атты экспедиция ұйымдастыруды ұсынды. Сонымен қатар жас ғалымдар тарапынан ҚХА-ның құрылу және даму тарихын, этносаралық қатынастардың қалыптасу кезеңдерін, бірлік пен қоғамдық келісім саласындағы мемлекеттік саясаттың нәтижелері туралы ғылыми мақалаларды монографиялық жинақ етіп шығарып, білім беру мекемелеріне тарату жайлы ұсынысын жеткізді. Шахит Лабазанов, Адам Бойсаев, Рисалят Нұранова сынды этнос өкілдері мен Қонаев қалалық аналар кеңесінің мүшесі Назым Сабазқызы мемлекеттік тілдің қолданыс аясын кеңейту жайындағы пікірлерін ортаға салды.
Жиынды қорытындылаған Мәдина Надырбекқызы этнос өкілдері арасындағы өзара түсіністік пен сыйластықты арттырып, бірлік пен татулықты қамтамасыз ететін жүйелі ұсыныстарды тәжірибеге енгізу үшін жұмыс жүргізіле беретінін айтты.
Айжарық КӨПТІЛЕУОВ
